آیین نامه و دستورالعمل های مراکز سالمندان
نظر به اینکه بر اساس قانون تشکیل سازمان بهزیستی و بند ۹ ماده ۲۶ قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب ۲۷/۱۱/۸۰ مجلس شورای اسلامی صدور پروانه فعالیت برای ایجاد مراکز توانبخشی و نگهداری سالمندان بر عهده سازمان بهزیستی کشور می باشد، این آئین نامه در اجراء قانون مذکور و ماده ۳ از آئین نامه نحوه صدور پروانه های بهزیستی مصوب ۴/۴/۸۱ شورای معاونین سازمان توسط معاونت توانبخشی سازمان تهیه و به تصویب شورای معاونین رسیده است و مبنای کار کلیه کمیسیون های صدور پروانه بهزیستی در ستاد مرکزی و استانها خواهد بود.
ماده ۱ : تعاریف
۱-۱ : سازمان بهزیستی کشور :
منظور ستاد مرکزی سازمان بهزیستی کشور واقع در تهران می باشد که سازمان بهزیستی استانها تحت نظارت آن فعالیت می نمایند و در این آئین نامه با همین عنوان از آن نام برده می شود.
۱-۲ : سازمان بهزیستی استان :
منظور ادارات کل بهزیستی استانهای سراسر کشور می باشد که در این آیین نامه به عنوان سازمان بهزیستی استان از آنها یاد می شود.
۱-۳ : بهزیستی شهرستان:
منظور ادارات بهزیستی شهرستان می باشد که به عنوان زیر مجموعه سازمان بهزسیتی استان انجام وظیفه می کنند.
۱-۴ : سالمند:
به فردی اطلاق می گردد که بیش از ۶۰ سال سن داشته و به علت پیامدها و عوارض ناشی از افزایش سن و تغییرات فیزیولوژیک که در بدن وی بوجود می آید نیاز به مراقبت و توانبخشی دارد و از نظر سنی به سه گروه سالمند جوان ( ۶۰ -۷۰ سال )، سالمند میانسال ( ۷۱ – ۸۰ ) و سالمند پیر ( ۸۱ به بالاتر ) تقسیم می گردند و از نظر میزان وابستگی به ۳ گروه سالمندان مستقل – سالمندان نیمه مستقل و سالمندان وابسته تقسیم می شوند.
سالمند مستقل : سالمندی که از حافظه خوبی برخوردار است و توان انجام کارهای روزمره ( ADL ) زندگی خود را دارا می باشد و فقط در انجام کارها نیاز به نظارت دارد.
سالمند نیمه مستقل: سالمندی است که در انجام بعضی و یا بخشی از کارهای روزمره زندگی خود نیاز به کمک دارد.
سالمند وابسته : سالمندی که وابسته به تخت می باشد و یا اینکه مبتلا به بیماری آلزایمر شدید بوده وتوان انجام کارهای روزمره خود را ندارد.
۵-۱: کارهای روزمره زندگی ( ADL ) :
کارهای روزمره شامل غذا خوردن، لباس پوشیدن، حمام رفتن، توالت رفتن و به خود رسیدن ( شانه کردن، آرایش کردن، تراشیدن ریش و … ) می باشد.
۶-۱: خدمات مراقبتهای اولیه پزشکی و پرستاری:
به مجموعه ای از خدمات مراقبتی پزشکی ( بهداشتی درمانی ) و پرستاری اطلاق می گردد که به سالمندان ارائه می شود تا از عوارض ناشی از افزایش سن و تغییرات فیزیولوژیک بدن بکاهد و از ابتلا آنها به بیماریهای دوران سالمندان پیشگیری نماید و یا جهت درمان بیماریهای موجود اقدام کند.
۷-۱: خدمات توانبخشی :
به مجموعه اقدامات توانبخشی مشتمل بر اقدامات پزشکی، اجتماعی، حرفه ای آموزشی در ابعاد جسمانی، روانی و ذهنی گفته می شود که توانائی سالمندان را در مقابله با عوارض ناشی از کهولت سن افزایش داده و زمینه را برای سازگاری بیشتر آنها با شرایط محیطی جهت حفظ حداکثر استقلال سالمند فراهم نماید.
۸-۱: توانبخشی پزشکی:
مجموعه خدمات پزشکی، فیزیوتراپی، کاردرمانی، گفتاردرمانی، بینایی سنجی و پرستاری می باشد که در جهت ارتقاء کیفیت زندگی سالمند به صورت تیمی توسط افراد مجرب و آموزش دیده انجام می شود.
۹-۱: توانبخشی حرفه ای:
فرآیندی است که طی آن توانمندیهای حرفه ای سالمندان کشف و تقویت گردیده و در جهت ارتقاء عملکردهای جسمی، ذهنی و اجتماعی آنان مورد استفاده قرار می گیرد.
۱۰-۱: توانبخشی اجتماعی:
به مجموعه خدمات مددکاری گفته می شود که جهت افزایش سازگاری اجتماعی فرد در حل مشکلات اجتماعی سالمند ارائه می گردد.
۱۱-۱: توانبخشی آموزشی :
به آن دسته از فعالیت های مراکز توانبخشی سالمندان اطلاق می شود که طی آن اصول زندگی سالم برای سالمندان نظیر مراقبت های شخصی، پیشگیری از عوارض دوران سالمندی، پرهیز از رفتارهای پرخطر، تغذیه سالم، هنر درمانی و ۰۰۰ به افراد سالم و خانواده های ایشان ارائه می شود.
۱۲-۱: مرکز توانبخشی، مراقبتی و نگهداری شبانه روزی سالمندان:
به مکانی گفته می شود که توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی با کسب مجوز از سازمان بهزیستی تأسیس و تحت نظارت آن به سالمندان واجد شرایط در تمام ساعات شبانه روز خدمات مراقبتی – توانبخشی ارائه می گردد.
۱۳-۱: مرکز توانبخشی و آموزشی روزانه سالمندان:
به مکانی گفته می شود که توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی با کسب مجوز از سازمان بهزیستی تأسیس گردیده و تحت نظارت آن، به سالمندان واجد شرایط در پاره ای از اوقات روز خدمات آموزشی، توانبخشی پزشکی، توانبخشی اجتماعی و توانبخشی حرفه ای ارائه می گردد.
۱۴-۱: مرکز ارائه خدمات توانبخشی و مراقبتی سالمندان در منزل:
به مکانی گفته می شود که توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی با کسب مجوز از سازمان بهزیستی تأسیس و تحت نظارت آن به سالمندان واجد شرایط در منزل به طور روزانه یا شبانه روزی خدمات توانبخشی و مراقبتی ارائه می گردد.
۱۵-۱: مرکز جامع خدمات توانبخشی سالمندان :
به مکانی گفته می شود که در آن تلفیقی از خدمات مراکز توانبخشی شبانه روزی، روزانه و ارائه خدمات در منزل سالمندان ارائه می گردد.
الف- مراکز جامع می باید ارائه خدمات توانبخشی سالمندان در منزل را به صورت تلفیقی با خدمات مراکز شبانه روزی یا روزانه سالمند یا هر دو ارائه دهند.
ب- در صورتی که یکی از مراکز موجود ( شباه روزی یا روزانه ) متقاضی مراکز جامع باشند باید فضا، نیرو و امکانات مجزا طبق دستورالعمل هر یک از مراکز فوق به ظرفیت هر قسمت علاوه بر امکانات قبلی تهیه و به تائید بهزیستی استان رسانده شود.
ج – مدیریت در مراکز جامع سالمندان به سه صورت زیر می باشد:
۱- شبانه روزی + روزانه + ارائه خدمات در منزل، با در نظر گرفتن دو مدیر داخلی ( یک مدیر قسمت شبانه روزی – یک مدیر قسمت روزانه و ارائه خدمات در منزل )
۲- شبانه روزی + ارائه خدمات در منزل، با در نظر گرفتن دو مدیر داخلی ( یک مدیر قسمت شبانه روزی – یک مدیر قسمت ارائه خدمات در منزل )
۳- روزانه + ارائه خدمات در منزل، با در نظر گرفتن یک مدیر برای دو قسمت
۱۶-۱: موافقت اصولی :
موافقت نامه ای است که پس از طی مراحل پیش بینی شده در آیین نامه مربوطه ( تکمیل فرم تقاضا در بهزیستی شهرستان و تحویل مدارک از طریق بهزیستی شهرستان به بهزیستی استان ) و تأیید کمیسیون صدور پروانه های بهزیستی استان توسط ادارات کل بهزیستی استانها در صورت موافقت کتبی دفتر امور سالمندان معاونت توانبخشی بهزیستی کشور به متقاضیان ارائه می گردد تا با رعایت قوانین و مقررات مفاد این آیین نامه نسبت به آماده نمودن و تجهیز مرکز و ارائه مدارک لازم اقدام نمایند. مدت اعتبار موافقت اصولی ۶ ماه می باشد و برای یکبار به مدت ۶ ماه دیگر قابل تمدید است.
۱۷-۱: پروانه فعالیت ( مجوز بهره برداری ) :
اجازه نامه ای است کتبی که پس از تجهیز و آماده شدن مرکز و معرفی مسئول فنی و ارائه مدارک لازم از طرف متقاضی به بهزیستی شهرستان و از شهرستان به استان و تأیید کمیسیون صدور پروانه های استان و پس از بازدید و اعلام موافقت کتبی دفتر امور سالمندان معاونت توانبخشی بهزیستی کشور، توسط اداره کل بهزیستی استان برای افراد حقیقی یا حقوقی دارنده موافقت اصولی، صادر و با تأیید بهزیستی استان هر سه سال یکبار تمدید می گردد.
۱۸-۱: مؤسس:
فرد حقیقی یا حقوقی است که پس از طی مراحل اداری، موفق به دریافت موافقت اصولی و سپس پروانه فعالیت ( بهره برداری ) می گردد.
در صورتی که مؤسس شخصیت حقوقی باشد، اساسنامه آن نهاد/ مؤسسه/ شرکت/ …باید به تأیید سازمان بهزیستی رسیده باشد.
۱۹-۱: مدیر مسئول:
فرد واجد شرایط است که از طرف مؤسس ( حقیقی یا حقوقی ) به سازمان بهزیستی استان معرفی می گردد تا پس از تأیید کمیسیون صدور پروانه های بهزیستی استان کارت ( پروانه ) مدیر مسئولی را اخذ و در مرکز مربوطه در ساعتهای اداری انجام وظیفه نماید.
تبصره : در ساعتهای غیراداری می بایست جانشین واجد شریط مدیر مسئول در مرکز حضور داشته باشد.
۲۰-۱: کارشناس ناظر استان:
کارشناس حوزه معاونت توانبخشی بهزستی استان است که توسط معاونت امور توانبخشی سازمان بهزیستی استان تعیین و وظیفه نظارت بر مراکز مذکور را در سطح استان بر عهده دارد.
۲۱-۱: کارشناس ناظر شهرستان:
کارشناس حوزه معاونت توانبخشی بهزیستی شهرستان است که توسط مسئول امور توانبخشی بهزیستی شهرستان تعیین و وظیفه نظارت بر مراکز مذکور و ارسال گزارش به بهزیستی استان را در سطح شهرستان بر عهده دارد.
تبصره: کارشناسان موظف به گذراندن دوره آموزش تئوری و عملی در حوزه سالمندی می باشند.
ماده ۲: اهداف
اهداف تأسیس مراکز توانبخشی سالمندان توسط بخش غیر دولتی، عبارتند از :
۱-۲: گسترش ارائه خدمات مراقبتی بهداشتی و توانبخشی
۲-۲: ارتقاء کیفیت خدمات مراقبتی بهداشتی وتوانبخشی
۳-۲: ارتقاء کیفیت زندگی سالمندان
۴-۲: کاهش تصدی های دولتی
۵-۲: ترویج فرهنگ حفظ سالمند در درون خانواده و جامعه
ماده ۳: نظارت
نظارت بر نحوه کار مراکز توانبخشی غیر دولتی سالمندان، مدیران مسئول آنها، رسیدگی به شکایات و تخلفات آنها، تنظیم گزارشات لازم و انجام ارزشیابی دوره ای منظم، اعلام نظر تخصصی در خصوص تأسیس، نحوه اداره، انحلال، ابطال، پروانه مراکز به کمیسیون صدور پروانه ها، بر عهده کمیته نظارت تخصصی ستادی و استانی بشرح زیر می باشد:
۱-۳: کمیته نظارت تخصصی ستادی:
کمیته ستادی مرکب از افراد ذیل است:
۱-۱-۳: معاون توانبخشی سازمان ( رئیس کمیته)
۲-۱-۳ مدیر کل دفتر امور سالمندان ( دبیر کمیته )
۳-۱-۳ یک نفر پزشک عمومی دارای مدرک دانشگاهی طب سالمندی با پزشک متخصص داخلی یا پزشک متخصص طب سالمندان به انتخاب معاون توانبخشی سازمان
۴-۱-۳ کارشناس ناظر مراکز توانبخشی سالمندان در حوزه معاونت توانبخشی که می بایست از مدرک تحصیلی حداقل لیسانس در رشته های علوم توانبخشی یا پرستاری و پزشکی با ۵ سال سابقه کار و گذراندن دوره های کوتاه مدت سالمند شناسی برخوردار باشد.
۵-۱-۳ نماینده دفتر حقوقی سازمان
۶-۱-۳ نماینده دفتر بازرسی و رسیدگی به شکایات سازمان
تبصره: در صورت ضرورت از معاونت توانبخشی بهزیستی استان مربوطه جهت شرکت در جلسه کمیته ستادی و پاسخگویی دعوت بعمل می آید.
۲-۳: وظایف واختیارات کمیته ستادی به شرح زیر می باشد:
۱-۲-۳: بررسی گزارشات ارسالی از کمیته استانی و اخذ تصمیم مقتضی در مورد آنها
۲-۲-۳: بررسی و رسیدگی به شکایات و تخلفات مراکز توانبخشی غیر دولتی سالمندان و مدیران مسئول آنها ارجاعی از کمیته های استانی و اعلام نظر لازم به کمیته های نظارتی تخصصی استانی جهت اخذ تصمیم مقتضی و حسب نیاز ارائه پیشنهاد لغو و ابطال پروانه فعالیت مراکز
۳-۲-۳: بازدید از مراکز با اعزام نماینده یا نمایندگانی جهت بازرسی از مراکز توانبخشی سالمندان
۳-۳: کمیته نظارت تخصصی استانی:
۳-۳: کمیته نظارت تخصصی استانی:
۱-۳-۳: کمیته استانی مرکب از افراد زیر می باشد:
۲-۳-۳: معاون امور توانبخشی استان ( رئیس کمیته )
۳-۳-۳: یک نفر پزشک به انتخاب معاون توانبخشی سازمان بهزیستی استان مربوطه که ترجیحاً متخصص طب سالمندی یا متخصص داخلی یا پزشک عمومی دارای مدرک طب سالمندان باشد.
۴-۳-۳: کارشناس ناظر مراکز توانبخشی سالمندان استان
۵-۳-۳: کارشناس بازرسی سازمان بهزیستی استان
۶-۳-۳: مسئول دفتر حقوقی سازمان بهزیستی استان
تبصره : در موارد بررسی شکایات و تخلفات،از مدیر مسئول مرکز مربوطه جهت شرکت در جلسه و پاسخگویی دعوت به عمل می آید.
۴-۳ : وظایف و اختیارات کمیته نظارت تخصصی استانی به شرح زیر می باشد:
۱-۴-۳: بررسی مدارک متقاضیان صدور موافقت اصولی و پروانه فعالیت ( مجوز بهره برداری ) شامل مدارک مؤسس، مدارک مدیر مسئول و تطبیق شرایط و مدارک با مفاد آیین نامه و اعلام نظر بر حسب مورد به کمیسیونهای صدور پروانه های استانی ( کمیسیون ماده ۲۶ )
۲-۴-۳: نظارت بر نحوه کار مراکز، جهت رعایت ضوابط و مقررات جاری، استانداردهای ابلاغ شده، تغییر محل مراکز، نحوه کار مدیر مسئول یا جانشین وی ( به هنگام مرخصی مدیر مسئول)
۳-۴-۳: بررسی گزارشات کارشناسان ناظر مراکز استان و شهرستان و بازرسی استان اخذ تصمیم مقتضی
۴-۴-۳: بررسی و رسیدگی به شکایات و تخلفات واصله از بهزیستی شهرستان و تنظیم گزارش لازم جهت ارسال به کمیسیون صدور پروانه های استان و کمیته نظارت تخصصی ستادی
۵-۴-۳: تهیه و تنظیم صورت جلسات و ارسال منظم آنها به کمیته نظارت تخصصی ستادی
۶-۴-۳: ارسال گزارش عملکرد سالانه به کمیته نظارت تخصصی ستادی
تبصره: اخذ تصمیم مقتضی در مورد شکایات واصله و تخلفات مراکز و مدیر مسئول آنها در اختیار کمیسیون صدور پروانه های بهزیستی استان می باشد. مگر در مواردی که نیاز به لغو و ابطال دائم پروانه مرکز باشد که در این صورت می بایست کمیسیون عالی صدور پروانه ها در ستاد مرکزی تصمیم گیری نماید.
۵-۳: کمیته بررسی علل فوت:
کمیته بررسی علل فوت متشکل از افراد زیر است:
۱-۵-۳: معاون امور توانبخشی استان
۲-۵-۳: کارشناس مسئول امور سالمندان
۳-۵-۳: مسئول واحد حراست
۴-۵-۳: پزشکی معتمد به انتخاب مدیر کل استان
۶-۳: وظایف کمیته برسی علل فوت به شرح ذیل می باشد :
۱-۶-۳: کمیته ای است که علل فوت سالمندان مقیم مراکز شبانه روزی را بررسی می کنند و جلسات آن به طور منظم هر سه ماه یکبار برگزار می گردد.
ماده ۴: صدور موافقت اصولی و پروانه بهره برداری ( مجوز فعالیت ) :
۱-۴: نحوه صدور موافقت اصولی :
– درخواست کتبی متقاضی برای تأسیس مرکز و تکمیل فرم شماره ۱ و تحویل آن همراه مدارک به بهزیستی استان مربوطه
– بررسی درخواست و مدارک متقاضی توسط کمیسیون ماده ۲۶ استان مربوطه
– اعلام کتبی موافقت یا عدم موافقت از سوی کمیسیون ماده ۲۶ دفتر امور سالمندان
– اعلام کتبی موافقت اصولی ( یا عدم موافقت به متقاضی )
– در تمام مراحل فوق یعنی از زمان پذیرش تقاضا از سوی بهزیستی استان تا اعلام کتبی موافقت از کمیسیون ماده ۲۶ استان و دفتر امور سالمندان بهزیستی کشور و قبل از صدور موافقت اصولی از سوی استان هیچگونه حقی برای متقاضی ایجاد نمی شود.
– در مورد اشخاص حقوقی موافقت اصولی به نام مؤسسه، شرکت و تشکل درخواست کننده صادر خواهد شد.
– متقاضی موظف است بعد از دریافت موافقت اصولی، ساختمانی مناسب با فعالیت مرکز را برابر دستورالعمل جهت تائید به اعضای نظارت تخصصی استان معرفی نماید.
– کمیسیون ماده ۲۶ پس از تائید ساختمان مورد نظر، متقاضی را از طرف معاونت امور توانبخشی استان برای دریافت مدارک لازم ( تائیدیه اماکن، اداره بهداشت و .. ) به سازمان های ذیربط معرفی می نماید.
تبصره : در خصوص ساخت پروژه های مراکز بر اساس نظر کمیسیون ماده ۲۶ استانی موافقت اصولی تا زمان تکمیل پروژه قابل تمدید می باشد.
۲-۴: شرایط متقاضی ( مؤسس ) :
۱-۲-۴: اعتقاد به دین مبین اسلام یا یکی از ادیان رسمی تصریح شده در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
۲-۲-۴: تابعیت جمهوری اسلامی ایران
۳-۲-۴: عدم سوء پیشینه کیفری
۴-۲-۴: عدم اعتیاد به مواد مخدر
۵-۲-۴: دارا بودن کارت پایان خدمت یا معافیت دائم از خدمت وظیفه ( برای آقایان )
۶-۲-۴: دارا بودن حداقل ۲۵ سال سن
۷-۲-۴: دارا بودن مدرک دکترای پزشکی ( عمومی یا تخصصی ) یا حداقل تحصیلات کارشناسی در رشته های پرستاری – فیزیوتراپی – کاردرمانی – مددکار اجتماعی – مدیریت توانبخشی – روانشناسی – مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی- کارشناسان رشته های غیر مرتبط که پس از بازنشستگی حداقل ۱۵ سال تجربه کار در حوزه توانبخشی سازمان را داشته باشند بر اساس حکم کارگزینی ( به صورت حقیقی و حقوقی )
تبصره ۱: در مراکز حقوقی و هیئت امنایی حداقل یک نفر از اعضای هیئت مدیره باید دارای تحصیلات با شرایط مندرج در بند ۷-۱-۴ باشد.
تبصره ۲ : متقاضیانی که خود بتوانند مدیر مسئول مرکز باشند در اولویت می باشند.
۳-۴: مدارک لازم برای صدور موافقت اصولی :
۱-۳-۴: فرم تکمیل شده درخواست تأسیس مرکز ( فرم شماره ۱ )
۲-۳-۴: تصویر کلیه صفحات شناسنامه
۳-۳-۴: چهار قطعه عکس ۴×۳
۴-۳-۴: گواهی عدم سوءپیشینه کیفری(برای کارمندان رسمی و پیمانی دولت الزامی نمی باشد )
۵-۳-۴: گواهی عدم اعتیاد به مواد مخدر(برای کارکنان رسمی و پیمانی دولت الزامی نمی باشد)
۶-۳-۴: تصویر کارت پایان خدمت یا معافیت از خدمت وظیفه ( آقایان )
۷-۳-۴: تصویر آخرین مدرک تحصیلی
۸-۳-۴: تصویر اساسنامه ( برای مؤسسان حقوقی ) همراه با اصل آن که به تأیید سازمان بهزیستی کشور رسیده باشد.
۹-۳-۴: تصویر آگهی تأسیس مؤسسه یا شرکت و … چاپ شده در روزنامه رسمی کشور به همراه آخرین تغییرات آن .
۱۰-۳-۴: رسید فیش بانکی پرداخت حق صدور موافقت اصولی واریزی به حساب درآمد اختصاصی سازمان بهزیستی استان .
تبصره : مؤسسات و انجمن های غیر دولتی برای فعالیتهای خاص ( تأسیس مرکز ) باید مراحل قانونی صدور موافقت اصولی و مجوز را طی نمایند.
۴-۴: مراحل صدور پروانه بهره برداری ( مجوز فعالیت ) :
۱-۴-۴: مؤسس ( دارنده موافقت اصولی ) بایستی پس از احراز کلیه شرایط مرکز ( از نظر ساختمانی ، تأسیساتی، تجهیزاتی، بهداشتی و … ) تأمین و معرفی نیروی انسانی متخصص و مدیر مسئول، درخواست صدور پروانه بهره برداری یا مجوز فعالیت ( فرم شماره ۲ ) را به بهزیستی شهرستان ارائه نماید.
۲-۴-۴: بهزیستی شهرستان بایستی گزارش تهیه شده از بازدید و مدارک تکمیلی را به بهزیستی استان ارسال نماید.
۳-۴-۴: معاونت امور توانبخشی بهزیستی استان ظرف مدت ۷ روز پس از وصول درخواست صدور مجوز بهره برداری با اعزام کارشناس ناظر استانی و بررسی وضعیت ساختمانی، تجهیزاتی، بهداشتی و … و تطبیق آن با مفاد این آئین نامه، گزارش لازم را در جلسه کمیته نظارت تخصصی استان طرح و نظر کمیته مذکور را به کمیسیون صدور پروانه های بهزیستی استان اعلام تا تصمیم مقتضی در مورد صدور یا عدم صدور پروانه فعالیت مرکز اتخاذ گردد.
۴-۴-۴: کمیسیون صدور پروانه های بهزیستی استان پس از وصول اعلام نظر کارشناسی کمیته نظارت تخصصی استان ظرف مدت ۷ روز تشکیل جلسه داده و در صورت تطبیق شرایط فضای فیزیکی، تجهیزاتی، بهداشتی و نیروی انسانی متخصص معرفی شده با مفاد این آئین نامه ، مجوز بهره برداری مرکز را با اعتبار دو ساله مطابق با فرم پیوست ( فرم صاحب جواز – مدیر مسئول ) صادر و به صورت پست سفارشی به مؤسس مرکز ارسال گردد.
۵-۴-۴: صاحب مجوز موظف است فردی واجد شرایط را به معاونت توانبخشی شهرستان معرفی نماید تا پس از تائید معاونت توانبخشی استان به نام وی پروانه مدیر مسئول صادر گردد.
۵-۴: تمدید پروانه بهره برداری ( مجوز فعالیت ) :
۱-۵-۴: مؤسس یا مدیر مسئول بایستی سه ماه قبل از انقضاء اعتبار مجوز فعالیت، درخواست تمدید پروانه ( مجوز ) را مطابق فرم شماره ۲ به بهزیستی شهرستان تحویل نمایند.
۲-۵-۴: معاونت امور توانبخشی استان موظف است ظرف مدت ۱۵ روز پس از وصول درخواست تمدید مجوز فعالیت توسط شهرستان نسبت به اعزام کارشناس ناظر استانی جهت بررسی وضعیت مرکز و تمدید جواز اقدام نماید.
۳-۵-۴: مدیر کل بهزیستی استان ظرف مدت مقرر در آئین نامه پس از وصول گزارش کارشناس ناظر استانی، پرونده مرکز و گزارش مذکور را در مورد تمدید یا عدم تمدید مجوز ( با ذکر دلیل ) بررسی و نسبت به تمدید یا پیشنهاد لغو پروانه بهره برداری به کمیسیون ماده ۲۶ استان اقدام خواهد نمود.
تبصره : به هر متقاضی فقط مجوز یک مرکز داده می شود.
ماده ۵ : شرایط، مدارک و وظایف مدیر مسئول
۱-۵: الف- شرایط مدیر مسئول:
مدیر مسئول مرکز که از سوی مؤسس ( دارنده موافقت اصولی ) معرفی می شود باید شرایط زیر را دارا باشد:
۱-۱-۵: اعتقاد به دین مبین اسلام یا یکی از ادیان رسمی تصریح شده در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
۲-۱-۵: تابعیت جمهوری اسلامی ایران
۳-۱-۵: عدم سوء پیشینه کیفری
۴-۱-۵: عدم اعتیاد به مواد مخدر
۵-۱-۵: دارا بودن حداقل ۲۵ سال
۶-۱-۵: دارا بودن کارت پایان خدمت و یا معافیت دائم از خدمت وظیفه ( آقایان )
۷-۱-۵: دارا بودن مدرک دکترا پزشکی ( عمومی یا تخصصی ) یا حداقل تحصیلات کارشناسی ارشد در رشته های پرستاری – فیزیوتراپی – کاردرمانی – مددکاری اجتماعی – مدیریت توانبخشی – روانشناسی – مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی با سه سال سابقه کار در کلان شهرها ( تهران –اصفهان – تبریز – شیراز – مشهد ) و مدرک کارشناسی در رشته های مذکور با ۵ سال سابقه کار در سایر نقاط کشور
۸-۱-۵: عدم اشتغال همزمان در کلیه دستگاه ها و نهادها و واحدهای اداری، نظامی، انتظامی، قضائی، تولیدی ، خدماتی و صنفی
تبصره : متخصصین طب سالمندی،پزشکان دوره دیده ( طب سالمندی ) کارشناسان ارشد دوره دیده ( سالمندشناسی ) در اولویت قرار دارند.
۲-۵ : مدارک لازم :
۱-۲-۵: تصویر کلیه صفحات شناسنامه
۲-۲-۵: چهار قطعه عکس ۴×۳
۳-۲-۵: گواهی عدم سوء پیشینه کیفری
۴-۲-۵: گواهی عدم اعتیاد به مواد مخدر
۵-۲-۵: گواهی سابقه کار مدیر مسئول
۶-۲-۵: تصویر کارت پایان خدمت و یا معافیت دائم از خدمت وظیفه ( آقایان )
۷-۲-۵: تصویر آخرین مدرک تحصیلی
۸-۲-۵: دارا بودن مدرک تحصیلی دکترای پزشکی ( عمومی یا تخصصی ) یا حداقل تحصیلات کارشناسی ارشد در رشته های فیزیوتراپی-کاردرمانی-پرستاری-مدیریت توانبخشی-مددکاری اجتماعی-روانشناسی با سه سال سابقه کار مرتبط با مدرک کارشناسی در رشته های مذکور با ۵ سال سابقه کار مرتبط.
۳-۵: وظایف مدیر مسئول:
۱-۳-۵: سرپرستی خدمات مراقبتی، توانبخشی و آموزشی مرکز و برنامه ریزی لازم در این رابطه
۲-۳-۵: اداره امور داخلی مرکز
۳-۳-۵: رعایت موازین حقوقی و قانونی
۳-۳-۵: نظارت دقیق بر رعایت تشکیل پرونده های حمایتی ( اجتماعی ) و پزشکی برای سالمندان در مرکز و درج اقدامات بعمل آمده و خدمات ارائه شده در آنها
۵-۳-۵: حضور فعال و مستمر در ساعات اداری
۶-۳-۵: تأمین استانداردهای خدماتی، بهداشتی و فنی مرکز اعم از ساختمانی، تجهیزاتی، ایمنی ، بهداشتی داروئی، توانبخشی و …
۷-۳-۵: رعایت شهریه و تعرفه های خدماتی در مرکز که از سوی سازمان بهزیستی ابلاغ می گردد.
۸-۳-۵: همکاری با کارشناسان ناظر اعزامی از معاونت امور توانبخشی سازمان بهزیستی استان و شهرستان ها، کمیسیون صدور پروانه های بهزیستی و دفتر بازرسی و حراست سازمان
۹۳-۵: اعلام بیماریهای واگیردار سالمندان (سل، وبا، هپاتیت، ایدز، و … ) طبق دستورالعملهای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به بهزیستی شهرستان
۱۰-۳-۵: ارسال گزارش کتبی سالمندان فوت شده در مرکز با ذکر علل فوت آنها به بهزیستی شهرستان
۱۱-۳-۵: انجام مکاتبات رسمی و اداری
۱۲-۳-۵: رعایت کلیه دستورالعملها، ضوابط و مقررات ابلاغی از سازمان
۱۳-۳-۵: پاسخگویی به شکایت مطروحه از مرکز و افراد شاغل در آن
۱۴-۳-۵: رعایت الگوهای مراقبتی، توانبخشی، آموزشی و غذایی مورد تائید و ابلاغی از سازمان بهزیستی به مراکز
تبصره ۱: مدیر مسئول می تواند با معرفی جانشین واجد شرایط مندرج در ماده ۵ و کسب موافقت از بهزیستی شهرستان مطابق مقررات از مرخصی استفاده نماید. جانشین معرفی شده، در مدت تصدی دارای اختیارات، وظایف و مسئولیتهای مدیر مسئول می باشد و در مقابل سازمان و دیگر مراجع ذیصلاح قانونی پاسخگو خواهد بود.
تبصره ۲: فعالیت مرکز سالمندان بدون حضور مدیر مسئول یا جانشین قانونی وی در ساعتهای اداری ممنوع است و با مرکز متخلف برابر مقررات برخورد خواهد شد.
تبصره ۳: حضور مستمر مسئول شیفت که می بایست پرستار یا حداقل بهیار باشد در خارج از ساعتهای اداری الزامی است.
ماده ۶: مقررات عمومی
۱-۶: استفاده از پروانه بهره برداری ( مجوز فعالیت ) منحصراً محدود به شهرستانی است که مجوز برای آن صادر شده است، تغییر محل مرکز باید قبلاً به اطلاع و تائید کمیسیون ماده ۲۶ بهزیستی استان برسد.
۲-۶) پروانه بهره برداری ( مجوز فعالیت) بدون موافقت کمیسیون صدور پروانه های سازمان قابل انتقال به غیر ( حقیقی و حقوقی ) نبوده و در صورت فوت، محجوریت یا غیبت بیش از ۴ ماه مؤسس حقیقی خانواده و یا افراد ذینفع می توانند با نظر دادگاه، قیم یا امین موقت خود را به بهزیستی استان معرفی تا طی مراحل قانونی نسبت به صدور پروانه فعالیت برای فرد معرفی شده اقدام شود.
۳-۶) اگر فرد مؤسس به دلیل کشف فساد و اثبات جرم زندانی شود و یا به هر دلیلی طبق بررسی های به عمل آمده در کمیسیون عالی صدور پروانه ها از وی سلب صلاحیت گردد، پروانه بهره برداری ( مجوز بهره برداری ) خودبخود لغو می گردد.
۴-۶) تعطیل موقت مرکز که حداقل ۲ ماه و حداکثر ۳ ماه می باشد از سوی مؤسس بایستی با هماهنگی و موافقت بهزیستی استان باشد و بهزیستی استان موظف است کمیسیون صادر کننده پروانه فعالیت را در جریان تعطیلی موقت مرکز قرار دهد.
۵-۶) نامگذاری مراکز بایستی بر حسب نوع فعالیت تحت عناوین زیر صورت پذیرد و جمله تحت نظارت سازمان بهزیستی استان … زیر تابلو درج گردد.
۱-۵-۶ : مرکز جامع خدمات توانبخشی سالمندان
۲-۵-۶: مرکز توانبخشی و مراقبتی شبانه روزی سالمندان
۳-۵-۶: مرکز توانبخشی و آموزشی روزانه سالمندان
۴-۵-۶: مرکز ارائه خدمات توانبخشی سالمندان در منزل
۶-۶) نصب تابلو با ذکر نام مرکز در محل درب ورودی و با اندازه حداقل اندازه تابلوی پزشکان و حداکثر چهاربرابر تابلو پزشکان الزامی است.
۷-۶) نصب پروانه بهره برداری ( مجوز فعالیت ) و پروانه مدیر مسئول در معرض دید مراجعان الزامی است.
۸-۶) فهرست اسامی کارکنان تخصصی شاغل در مرکز و ساعات کار و رشته تخصصی آنان باید در محل دفتر مدیر مسئول مرکز در تابلویی برای اطلاع مراجعان نصب گردد.
۹-۶) مرکز موظف است جهت کلیه سالمندان، پرونده های جداگانه حمایتی و پزشکی ( مشتمل بر شرح حال کامل سالمند و بیماریهای وی، نتیجه آزمایشات و رادیوگرافی تشخیصی و اقدامات درمانی انجام شده ) تشکیل دهد و کلیه سوابق و خدمات حمایتی، توانبخشی، درمانی و آموزشی ارائه شده به آنان را حسب نوع خدمات در هر یک از پرونده های مذکور درج و نگهداری کند.
۱۰-۶) کلیه کارکنان مرکز می بایست دارای کارت سلامت معتبر بهداشتی، درمانی، از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی یا دانشگاههای علوم پزشکی باشند.
۱۱-۶) پرونده های پزشکی و حمایتی سالمندان مرکز محرمانه تلقی شده و بایستی در فایل قفل دار نگهداری شوند، به نحوی که سوابق آنها از دسترس افراد غیر مسئول و مراجعان به دور باشد.
۱۲-۶) در زمان پذیرش، داشتن نوار قلب و عکس رادیولوژی از قفسه سینه ضروری می باشد.
۱۳-۶) وجود دفتر پذیرش و ثبت نام مشخصات کلیه سالمندان با ذکر خدمات انجام شده در مرکز الزامی است.
۱۴-۶) شرح وظایف هر یک از نیروهای تخصصی در چهارچوب قوانین و مقررات کشور و آئین نامه و دستورالعملهای سازمان بهزیستی کشور می باشد.
۱۵-۶) پذیرش افراد زیر ۶۰ سال بیمار روانی مزمن و سالمندان دارای بیماریهای واگیردار در این مراکز ممنوع می باشد.
۱۶-۶) خروج سالمندان از مرکز با درخواست و امضاء متعهد یا سرپرست قانونی سالمند بلامانع می باشد.
۱۷/۶) مؤسس مجاز به راه اندازی مرکز درساختمانی خواهد بود که معارض نداشته باشد و موافقت مالک ساختمان را اخذ نموده باشد در غیر این صورت پروانه فعالیت برای مرکز صادر نخواهد شد.
۱۸-۶) ساخت داروهای دست ساز در مرکز و ارائه آنها و نیز خدمات پزشکی، توانبخشی غیر علمی و سنتی به سالمندان اکیداً ممنوع بوده و متخلف تحت پیگرد قانونی قرار خواهد گرفت.
۱۹-۶) هر گونه اعمال خلاف موازین اسلامی و شئونات حرفه پزشکی و پرستاری، اخلاقی و انسانی در مرکز تخلف محسوب می گردد و برابر قوانین قابل پیگیری است.
۲۰-۶) ترک مرکز توسط مدیر مسئول و سایر کادر فنی ( مطابق لیستی که مدیر مسئول مرکز اعلام می نماید ) بدون جانشین در ساعات مقرر و یا تعطیلی غیر موجه مرکز بدون اطلاع سازمان بهزیستی شهرستان تخلف محسوب و با متخلف طبق مقررات برخورد خواهد شد.
۲۱-۶) اداره کل بهزیستی شهرستان و استان و در صورت لزوم بازرسان معاونت امور توانبخشی و دفتر بازرسی و حراست سازمان و کمیسیون صدور پروانه ها بر نحوه ارائه خدمات مرکز نظارت نموده و مجاز به بررسی کلیه سوابق، اسناد، مدارک و پرونده ها پس از هماهنگیهای لازم با معاون یا مسئول توانبخشی، می باشند.
۲۲-۶) به استناد ماده ۵ قانون مربوط به مقررات امور پزشکی و دارویی و مواد خوراکی، انتشار آگهی تبلیغاتی که موجب گمراهی افراد گردد، از سوی مرکز ممنوع می باشد و استفاده از عناوین مجهول و خلاف حقیقت روی تابلو ، سربرگ و یا دادن وعده های فریبنده، جرم تلقی شده با متخلفین برابر مقررات رفتار خواهد شود.
۲۳-۶) ترخیص و تحویل سالمند از مرکز به غیر از متعهد قانونی وی یا فردی که کتباً به عنوان سرپرست قانونی به مرکز معرفی شده باشد ممنوع است و متخلف تحت پیگرد قانونی قرار می گیرد. مسئولین مرکز موظفند به هنگام ترخیص و تحویل سالمند برگ ترخیص و تحویل را به تائید و امضاء متعهد قانونی سالمند برسانند.
۲۴-۶) مرکز موظف است فوت سالمندان مرکز را با ذکر علت آن کتباً ظرف ۲۴ ساعت به بهزیستی شهرستان گزارش نماید.
۲۵-۶) بهزیستی شهرستان موظف است ظرف مدت ۴۸ ساعت مورد فوت را با ذکر علت و زمان دقیق جهت طرح در کمیته بررسی علل فوت اعلام نماید.
۲۶-۶) در مواردی که نسبت به آنها در آئین نامه حکم خاصی قید نگردیده، رسالت و خط مشی سازمان بهزیستی و قوانین جاری کشور از جمله قانون مربوط به مقررات امور پزشکی و قانون کار جمهوری اسلامی ایران در مورد مرکز و کارکنان آن حاکم خواهد بود و مراکز موظفند کارکنان خود را تحت پوشش بیمه تأمین اجتماعی درآورند.
۲۷-۶) با استناد به بند ۱۲ و ۱۳ و ماده ۵۵ قانون شهرداری ها، تحویل جسد سالمندان به سرپرستان قانونی آنها ممنوع می باشد .
۲۸-۶) پذیرش سالمندانی که دارای سلامت فکری و روانی می باشند می بایست با اخذ رضایت نامه کتبی از فرد سالمند انجام پذیرد.
۲۹-۶) پذیرش سالمندانی که دارای قیم قانونی می باشند می بایست با اخذ رضایت نامه کتبی از قیم قانونی انجام پذیرد.
۳۰-۶) حداکثر ظرفیت مجاز جهت صدور مجوز ۵۰ نفر می باشند بدیهی است موارد استثناء با در نظر گرفتن شرایط ویژه توسط دفتر امور سالمندان کشور قابل بررسی و اعلام نظر کتبی به استان می باشد.
۳۱-۶) بدیهی است موارد استثناء با درنظر گرفتن شرایط ویژه توسط دفتر امور سالمندان بهزیستی کشور قابل بررسی می باشد.
۳۲-۶) قرارداد منعقده بین متعهد سالمند و مرکز می بایست سالانه تمدید شود.
۳۳-۶) کلیه مراکز موظف به رعایت الگوهای غذایی ابلاغی سازمان بهزیستی استان می باشند.
۳۴-۶) تمام با بخشی از شهریه پذیرش مددجویان بی بضاعت در مراکز غیر دولتی سالمندان توسط بهزیستی استان مربوطه تأمین و مطابق قرارداد منعقده با مرکز به عنوان یارانه پرداخت خواهد نمود .
۳۵-۶) شهریه مراکز بر اساس سطح وابستگی سالمند و شرایط اقتصادی و جغرافیایی هر استان در بهمن ماه هر سال برای سال آینده، توسط استان مربوطه تعیین می گردد که پس از تائید دفتر امور سالمندان قابل اجراء می باشد.
۳۶-۶) میزان شهریه نگهداری و هزینه خدمات توافق شده از ۱ روز تا ۷ روز، ۷ روز و از ۸ روز تا ۱۵ روز مبلغ ۵۰% و از روز ۱۶ به بعد بر اساس کل شهریه تعیین شده و هزینه توافق شده برای یک ماه محاسبه و دریافت می گردد.
۳۷-۶) مرکز حق ندارد بیش از مبلغ تعین شده به عنوان شهریه پذیرش از سالمند دریافت نماید.
۳۸-۶) نصب تعرفه های خدمات قابل ارائه در معرض دید مراجعان الزامی است. تعرفه های مزبور هر سال یکبار توسط معاونت امور توانبخشی سازمان تهیه و پس از تصویب مراجع ذیصلاح جهت رعایت آنها توسط مراکز به بهزیستی استانها ابلاغ می گردد.
ماده ۷ : شرایط عمومی ساختمان
۱-۷: اتاق نگهداری یا کلاسهای آموزشی سالمندان باید دارای پنجره ای باشد که به فضای باز راه داشته باشد.
۲-۷: درب ها و پنجره ها باید مجهز به توری باشد.
ب۳-۷: پنجره ها باید به گونه ای باشد که خطر افتادن نداشته باشد ( باز شدن پنجره به صورت ۶۰ درجه یا داشتن حفاظ)
۴-۷: فضا باید چیدمان مناسب جهت تردد راحت سالمند را دارا باشد.
۵-۷: نصب وسیله مناسب برای ارتباط آسان سالمند با کارکنان در دسترس سالمند باشد ( مانند زنگ – آیفون )
۶-۷: طراحی مناسب بالابر جهت جابجایی سالمند در صورتی که سالمند در طبقات فوقانی باشد و همچنین ایجاد سایر امکانات لازم برای سهولت در جابجایی سالمند
۷-۷: تلفن دسترس سالمند باشد.
۸-۷: آستانه در فضاهای مورد استفاده سالمند با کف زمین برابر باشد.
۹-۷: حداقل عرض درب ورودی فضاهای مورد استفاده سالمند باید ۹۰ سانتی متر باشد ( جهت تردد واگر و ویلچر و …)
۱۰-۷: حداکثر ظرفیت اتاقهای عمومی در مراکز شبانه روزی ۶ نفر می باشد.
۱۱-۷: طبقات زیر همکف ( زیرزمین ) نمی تواند به عنوان اتاق سالمند در نظر گرفته شود.
۱۲-۷: تخت سالمند باید در ابعاد cm 80 × cm 200 در ارتفاع مناسب باشد.
۱۳-۷: استفاده از تختهای بیمارستانی ( با توجه به ارتفاع تخت ) در خصوص سالمند وابسته بلامانع است.
۱۴-۷: انبار می بایست قفسه بندی شده باشد و اقلام غذایی، بهداشتی و … بصورت مجاز در انبار نگهداری گردد.
۱۵-۷: سرویس های بهداشتی می بایست دارای هر دو نوع توالت ایرانی و فرنگی باشد.
۱۶-۷: وجود حمام و سرویس بهداشتی در هر طبقه الزامی است.
۱۷-۷: همه فضاهای مرکز اعم از سالن ها، اتاق ها و سرویس های بهداشتی می بایست مجهز به دستگیره جهت تردد سالمندان باشد.
۱۸-۷: سرویس های بهداشتی ، حمام آشپزخانه و کف اتاقها و سالن باید قابل شستشو و غیر قابل نفوذ به آب بوده و همچنین لغزنده نباشد.
۱۹-۷: ساختمان مورد نظر می بایست دارای آرامش نسبی بوده و نسبت به سایر نقاط از آلودگی هوای کمتری برخوردار باشد.
۲۰-۷: ساختمان دارای نور کافی ( تابش نور خورشید )، هوای کافی و عاری از رطوبت باشد.
۲۱-۷: آب آشامیدنی باید کاملاً بهداشتی و قابل شرب باشد.
۲۲-۷: ساختمان از نظر استحکام در مقابل حوادث احتمالی از مقاومت مناسبی برخوردار باشد.
۲۳-۷: مناسب سازی ساختمان طبق ضوابط و مقررات شورای عالی شهرسازی و معماری ایران مورخ ۶/۱۰/۷۸ انجام پذیرد.
۲۴-۷: ایمن سازی سیستم های حرارتی، برودتی و دستگاه الکتریکی می بایست مدنظر قرار گیرد.
۲۵-۷: آبروها و فاضلاب در کلیه قسمت های ساختمان باید دارای عملکرد تخلیه کامل باشد.
۲۶-۷: ساختمان می بایست مستقل و دارای حیاط مشجر باشد.
ماده ۸: ضوابط رسیدگی به تخلفات و شکایات
۱-۸: چنانچه مؤسس و یا مدیر مسئول، مفاد این آئین نامه و سایر موارد ابلاغ شده از سوی سازمان را رعایت و اجرا ننمایند، کمیته نظارت تخصصی استان موظف است به کمیته استان موارد رعایت نشده را با تعیین حداکثر یکماه، به صورت کتبی به مرکز ابلاغ نماید. عدم رعایت موارد ابلاغی پس از انقضای مدت تعیین شده، تخلف محسوب می گردد و با تصویب کمیسیون صدور پروانه های بهزیستی استان با متخلف بترتیب زیر رفتار خواهد شد:
الف- اخطار اول با درج در پرونده با تعیین مهلت یک ماه جهت رفع مشکل
ب- اخطار دوم با درج در پرونده با تعیین مهلت ۱۵ روز جهت رفع مشکل
۲-۸: در صورتی که طی بازدید به عمل آمده پس از ۱۵ روز از تاریخ صدور اخطار دوم اقدامی به منظور رفع مشکل انجام نشده باشد، کمیته صدور پروانه های فعالیت مرکز را به صورت تعلیق ( تا ۲ ماه ) تعطیل نماید. و در صورت عدم اصلاح به صورت لغو دائمی پروانه نیاز به رسیدگی به تخلفات و تائید کمیسیون عالی صدور پروانه ها موضوع ماده ۲۶ قانون دارد.
۳-۸: در صورتی که کمیته نظارت تخصصی استان در موارد خاص که سلامت جسمانی و یا روانی سالمندان به هر دلیلی در مخاطره باشد و ادامه کار مرکز به صلاح نباشد، کمیته صدور پروانه های بهزیستی استان می تواند ضمن لغو موقت پروانه و تعطیل نمودن مرکز، لغو دائمی پروانه مرکز را به کمیسیون عالی صدور پروانه ها در ستاد مرکزی بهزیستی کشور پیشنهاد نماید.
۴-۸: بهزیستی استان موظف است پس از لغو و تعطیل نمودن مرکز، مراتب را از طریق درج دو آگهی به فاصله پانزده روز در یکی از روزنامه های کثیرالانتشار به اطلاع عموم و اداره اماکن رساند شود.
۵-۸: به هنگام تعطیلی مرکز، کلیه تعهدات حقوقی و قانونی مرکز متوجه مؤسس می باشد.
تبصره ۱: ارسال ابلاغیه ها واخطاریه ها می بایست با پست سفارشی انجام و رسید مربوطه در پرونده مرکز بایگانی گردد.
تبصره ۲: در صورت اعتراض مؤسس یا مدیر مسئول نسبت به رأی صادره در کمیسیون استانی کمیسیون مذکور موظف است حداکثر ظرف ۱۵ روز مراتب را به همراه پرونده مرکز، جهت بررسی و اتخاذ تصمیم به کمیسیون عالی صدور پروانه ها ارسال نماید.
تبصره ۳: به هنگام طرح پرونده در کمیسیون استانی یا عالی لازم است از مدیر مسئول مرکز جهت شرکت در جلسه دعوت به عمل آید .
تبصره ۴: تخلفات ( قصور یا تقصیر ) پزشکی مسئولین و کارکنان مراکز حسب مورد جهت رسیدگی به هیات انتظامی نظام پزشکی و مراجع قضایی ذیصلاح ارجاع خواهند شد.
۶-۸: مراکزی که بدون کسب مجوز از سازمان بهزیستی تحت عنوان مراکز توانبخشی غیر دولتی سالمندان یا عناوین مشابه نظیر آسایشگاه، خانه، سرای سالمندان و از این قبیل عناوین فعالیت می نمایند، غیر مجاز محسوب شده و حسب مورد با مراکز متخلف برخورد و جهت رسیدگی به تخلف آنها به مراجع ذیصلاح معرفی می گردند.
ماده ۹:
این آئین نامه در ماده و تبصره توسط معاونت توانبخشی سازمان تهیه و در تاریخ به تأیید شورای معاونین سازمان بهزیستی کشور رسیده است. هر گونه تغییر در آن باید به تائید شورای معاونین سازمان برسد.
تبصره ۱: کلیه مراکز توانبخشی سالمندان غیردولتی که قبل از ابلاغ این آئین نامه پروانه فعالیت از سازمان بهزیستی اخذ نموده اند موظفند وضعیت مراکز خود را با مفاد این آئین نامه تطبیق دهند در غیر این صورت فعالیت آنها تخلف محسوب شده و با متخلفین از راه های قانونی برخورد خواهد شد.
تبصره ۲: کلیه مراکز توانبخشی سالمندان دولتی ( بهزیستی ) از جمله آنهائیکه مدیریت شان بر اساس قوانین و مقررات به بخش غیر دولتی واگذار شده است موظفند وضعیت مرکز را با مفاد این آئین نامه تطبیق دهند و نواقص و نارسائی های احتمالی مراکز را رفع نمایند.